Tłumaczenie hasła "aneksu do umowy" na angielski. annex to the agreement. annex to the contract. amendment to the agreement. Appendix to the Agreement. annex to agreement. amendment to the contract. Informacja od akcjonariusza o podpisaniu aneksu do umowy z firmą inwestycyjną. Information from a shareholder about the execution of the annex
Zgłoś Udostępnij Witam! Mam pytanie odnośnie działania kolejnego aneksu (np nr2) . Czy zmienia on postanowienia wyłącznie umowy czy ostatniego aneksu(np nr1) czy umowy i aneksu(nr1) rozumując będzie to zależało od tego jaka jest treść drugiego aneksu, bo gdyby było:1) aneks z dziś do umowy i aneksu nr 1 - to zmienia oba2) aneks z dziś do umowy (i bez słowa o aneksie nr 1) - to zmienia tylko postanowienia umowy?Dobrze myślę? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Zgłoś Udostępnij Każdy aneks zmienia treść umowy, jeśli piszesz 10-ty aneks, to zmiany zawarte w poprzednich 9-ciu aneksach są ważne (to znaczy zmieniły one zapisy zawarte w umowie). Nie tworzy się aneksu do aneksu, tylko zawsze do że poprzednie aneksy wprowadziły zmiany, jest oczywisteZawsze możesz stworzyć "tekst jednolity" Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Autor Zgłoś Udostępnij Czyli jak piszę ten 10 aneks to napisać do umowy o pracę czy do umowy o pracę i aneksu i aneksu i aneksu i porozumienia zmieniającego? Trochę długo by było... Czy może do umowy i do tylko tych aneksów które dotyczą tego co akurat chcę zmienić? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Zgłoś Udostępnij Jeśli np aneksem zmieniasz wymiar etatu to nie ważne, ile razy już ten wymiar aneksowałaś, Od dzisiaj wymiar jest np. 1/2 i koniec. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Autor Zgłoś Udostępnij No właśnie odnośnie tego tekstu jednolitego to przydałby się, bo mam 6 aneksów i porozumienie zmieniające... A w jaki sposób je zrobić jak umowa o pracę jest do 2015? Pomyślałam, że dopiero wtedy zamiast przedłużenia dostanie umowę na warunkach po zmianach. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Zgłoś Udostępnij Aneks to to samo co porozumienie zmieniające, więc masz 7 aneksów. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Zgłoś Udostępnij "tekst jednolity" uzyskasz przeczytawszy umowę i wszystkie aneksy po kolei; napisz to sobie na kartce, wtedy będziesz wiedziała, jakie są aktualne warunki umowy. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Autor Zgłoś Udostępnij Wiem jakie ma aktualne warunki, bo mam te zmiany ładnie w exelu dla każdego pracownika wypisane, ale te aneksy to bardzo pogmatwana sprawa... i jak chcę teraz kolejny ruch zrobić to dalej nie wiem... Patrząc na teczkę tego pracownika ma taką długą formułę przy każdym, że Aneks do umowy i aneksów z dn. X, Y, Z.... to teraz jak do kolejnego napiszę tylko, że do umowy to może być nie do końca poprawne. Chyba jeszcze w tym wypadku pociągnę historyjkę a dla pracownika, który będzie miał tylko umowę już będę tylko numerować aneksy i do umowy pisać:) Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Zgłoś Udostępnij aneks "do umowy i aneksów x,y,z" nie ma najmniejszego sensu, bowiem samodzielny aneks nie jest żadnym dokumentem, aneks powoduje to, że na umowie kasuje dany punkt, a w jego miejsce wpisuje treść zmienioną. Tyle, że na umowie nie będziesz kreślić ani zamazywać, właśnie po to jest aneks, aby zastąpić konkretny zapis. Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Zgłoś Udostępnij Jak łatasz dziurawe drogie "dżinsy" to przyszywasz na dziurę "łatę". Jak ona się zepsuje to łatasz tą łatę ? I tak 7 razy ? Czy odpruwasz starą łatę i dajesz nową ? Ale te dziurawe łaty chyba wyrzucasz, czy trzymasz je po coś ? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Autor Zgłoś Udostępnij Ciekawe podejście, ale chyba nie chcesz powiedzieć, że usuwasz z akt poprzednie aneksy??? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Zgłoś Udostępnij Aż tak to nie, ale przestają mnie interesować. Nie ważne, ile razy zmieniałem np. pkt 3 w umowie, ważne jaką treść ma w ostatniej wersji. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach 4 lata później... Gość Gość Zgłoś Udostępnij Witam. Jestem pracownikiem i mam pytanie odnośnie umowę o pracę na czas określony do 30 kwietnia 2018, pracodawca kilka dni wcześniej zrobił aneks, zmieniając w treści wymiar czasu pracy i przedłużenie do pracodawca stwierdził że zrobi kolejny aneks wydłużając umowę załóżmy do 30 może tak zrobić? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Zgłoś Udostępnij aneks traktowany jest jako kolejna umowa o pracę;pracodawca ma obowiązek zastosować limit 3 umów (max na 33 m-ce), inaczej kolejna przekształca się w umowę na czas nieokreslny Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach
\n\n \njednostronny aneks do umowy
Forma aneksu. Przy aneksowaniu umowy należy pamiętać o zachowaniu takiej formy, jaką posłużyły się strony przy zawieraniu umowy pierwotnej. Polega to na tym, że umowa zawarta w formie pisemnej nie może zostać aneksowana ustnie, a umowa w formie notarialnej wymaga identycznej formy aneksu.
W praktyce obrotu dość często pojawia się pytanie o dopuszczalność, zgodność z prawem, a tym samym ważność aneksowania z mocą wsteczną umów handlowych zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami. Artykuł przedstawia kilka typów występujących w obrocie gospodarczym aneksów do umów, które poddane zostaną ocenie pod kątem dopuszczalności nadania im przez strony mocy obwiązywania wstecz (a więc w określonym czasie sprzed spisania aneksu). Problematyka aneksowania umów z mocą wsteczną nie jest w literaturze prawniczej szeroko poruszana. Nie jest także przedmiotem znacznej liczby orzeczeń Sądu Najwyższego1 Tymczasem w praktyce dość często pojawia się pytanie o dopuszczalność, zgodność z prawem, a tym samym ważność aneksowania z mocą wsteczną umów handlowych zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami. Niestety, na tak postawione pytanie natury ogólnej trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Choć zasadniczo należy zgodzić się z tezą o dopuszczalności tego typu zgodnych oświadczeń woli stron stosunku prawnego, ocena dopuszczalności zawarcia każdego aneksu z mocą wsteczną wymaga pełnego odniesienia do konkretnego stanu faktycznego. W udzieleniu odpowiedzi na powyższe pytanie - w stosunku do określonej sytuacji - niezbędne będzie odwołanie się do ogólnych zasad kodeksu cywilnego dotyczącego swobody umów (art. 3531 formy czynności prawnych (art. 73-81 czy też wykładni woli stron (art. 65 § 2 a także przepisów szczególnych regulujących dany typ umowy. Nie wydaje się także, aby każde aneksowanie umowy z mocą wsteczną było równoznaczne ze zmianą łączącego strony stosunku umownego. Nie każdy bowiem aneks (rozumiany jako pisemne porozumienie zmieniające treść dokumentu, na którym wcześniej spisano poszczególne postanowienia umowy) musi od razu stanowić właściwą umowę zmieniającą. Strony mogą jedynie w ten sposób (zawierając aneks) potwierdzić na piśmie określone postanowienia łączącej je umowy, które już wcześniej poczyniły w innej formie (ustnie, w korespondencji elektronicznej, itp.), albo też sprecyzować na piśmie sposób wykładni postanowień łączącej ich umowy. Polecamy: Nowe technologie w pracy księgowych Aneks jako rzeczywista zmiana umowy z mocą wsteczną Zawarcie aneksu do umowy w praktyce rzeczywiście najczęściej będzie oznaczało zawarcie przez strony umowy zmieniającej, a więc takiej umowy, na mocy której w sferze łączącego już strony stosunku umownego nastąpi zmiana jakiegokolwiek obowiązku, bądź też ustanowienie nowego obowiązku zamiast - czy obok - już istniejących2. W takim przypadku granice dopuszczalności zmiany umowy należy utożsamić z ogólnymi granicami swobody umów, wyznaczonymi treścią art. 3531 Na tym gruncie niewątpliwie dopuszczalna jest zmiana łączącego strony stosunku umownego, na skutek zgodnego oświadczenia woli obu stron. Należy więc uznać, że w granicach swobody umów mieści się również swoboda zmiany danej umowy z mocą wsteczną. W związku z powyższym, zmiana danej umowy - także z mocą wsteczną - będzie dopuszczalna o tyle, o ile zmiana taka nie będzie sprzeczna z ustawą (tj. przepisami prawa powszechnie obowiązującego), właściwością (naturą) łączącego strony stosunku, ani też zasadami współżycia społecznego. W przypadku oceny dopuszczalności aneksowania umowy z mocą wsteczną przez pryzmat braku sprzeczności z przepisami prawa (ustawą) należy uznać taki zabieg za dopuszczalny, jeżeli przepisy regulujące dany stosunek prawny (głównie będą to przepisy kodeksu cywilnego, ale także mogą być to przepisy ustaw szczególnych) nie zakazują dokonywania określonej zmiany umowy z mocą wsteczną. Na gruncie poszczególnych regulacji trudno doszukać się jednak tak sformułowanych przepisów (a więc przepisów, które wprost zakazywałyby dokonywania zmiany określonej umowy z mocą wsteczną). W dużej liczbie przypadków przepisy prawa będą się odnosić głównie do dopuszczalności określonego ukształtowania łączącego strony stosunku, niezależnie od momentu, od którego takie ukształtowanie miałoby wywołać skutek (tj. niezależnie od tego, czy określona zmiana umowy miałaby nastąpić ze skutkiem wstecznym, czy też miałaby obowiązywać jedynie na przyszłość). Przykład W zawartym 1 lipca aneksie do umowy najmu lokalu użytkowego strony postanowiły zmienić umowę w ten sposób, że od 1 stycznia tego samego roku (a więc na pół roku przed zawarciem aneksu) termin przedawnienia roszczeń wynajmującego względem najemcy z tytułu zapłaty umówionego czynszu miałby wynosić jeden rok. Taką zmianę umowy należałoby uznać za nieważną z mocy prawa (art. 58 § 1 nie z tego powodu, że miałaby ona obowiązywać z mocą wsteczną, ale dlatego, że wbrew wyraźnemu brzmieniu przepisu art. 119 strony skróciłyby przez czynność prawną ustawowe terminy przedawnienia. W przypadku umowy najmu tylko niektóre (wskazane w art. 677 roszczenia wynajmującego przeciwko najemcy przedawniają się z upływem roku liczonego od dnia zwrotu rzeczy (dotyczy to roszczeń o naprawienie szkody z powodu uszkodzenia lub pogorszenia rzeczy). Roszczenie o zapłatę czynszu przedawnia się na zasadach ogólnych, a więc z upływem terminu trzyletniego (art. 118 W niektórych jednak sytuacjach, sprzeczność z ustawą danej zmiany umowy może wynikać właśnie z zamiaru dokonania tej zmiany z mocą wsteczną. Szerokie zastosowanie w tym zakresie może znaleźć przepis art. 387 § 1 zgodnie z którym umowa o świadczenie niemożliwe jest nieważna, czy też przepisy traktujące o nieważności niemożliwego do dochowania warunku zawieszającego bądź terminu (art. 94 i art. 116 W przypadku zmiany umowy niemożliwość określonego świadczenia (warunku bądź terminu) należałoby oceniać na moment zawierania aneksu. Chcąc zmienić umowę z mocą wsteczną, strony muszą więc uważać na to, aby zmienione postanowienia umowy nie wprowadzały obowiązku takiego świadczenia (albo też nie zastrzegły takiego warunku lub terminu), które, np. ze względu na upływ czasu, nie byłoby już możliwe do spełnienia. W szczególności może to dotyczyć zmiany terminu wykonania zobowiązania na uniemożliwiający rzeczywiste dochowanie tego terminu bądź wprowadzenia określonych postanowień na wypadek niedochowania terminu, który już upłynął. Niemożliwość może wynikać także z innych okoliczności faktycznych sprawy. Przykład W umowie sprzedaży strony wyznaczyły termin do 30 sierpnia na spełnienie świadczenia przez obie strony. W praktyce jednak sprzedawca wydał kupującemu rzecz już 30 czerwca. W związku z wcześniejszym wydaniem rzeczy, na wniosek sprzedawcy, w połowie lipca strony zawarły aneks do umowy, zakreślający obu stronom termin spełnienia świadczenia do 30 czerwca. Kupujący zapłacił cenę niezwłocznie po zawarciu aneksu do umowy. O ile spełnienie świadczenia sprzedawcy należałoby uznać za możliwe do wykonania w terminie zakreślonym w aneksie do umowy (spełnił on swoje świadczenie 30 czerwca), o tyle świadczenie kupującego na moment zawierania aneksu (tj. w połowie lipca) nie było już możliwe do wykonania w tym terminie. Taką zmianę umowy należałoby uznać za nieważną (np. sprzedawca nie mógłby dochodzić od kupującego odsetek za opóźnienie w zapłacie ceny). Przykład W aneksie do umowy sprzedaży strony zawarły postanowienie dotyczące zastrzeżenia na rzecz kupującego kary umownej na wypadek niedochowania przez sprzedawcę umówionego terminu wydania rzeczy. Aneks do umowy został zawarty już po upływie tego terminu. Taką zmianę umowy należałoby uznać za nieważną z mocy prawa (art. 58 § 1 z tego powodu, że na moment zastrzeżenia kary umownej, z oczywistych powodów (upływ terminu), niemożliwe było już dochowanie przez sprzedawcę określonego w umowie terminu wydania rzeczy. Kupujący nie mógłby dochodzić od sprzedawcy kary umownej wynikającej z aneksu. Analizując kolejny czynnik limitujący swobodę umów, należy zauważyć, że niektórym zmianom umów można zarzucić sprzeczność z właściwością (naturą) danej umowy, właśnie ze względu na zamiar wstecznego ich obowiązywania. W powyższym zakresie na uwagę zasługują orzeczenia Sądu Najwyższego dotyczące niedopuszczalności rozwiązywania z mocą wsteczną umów o charakterze ciągłym. Sąd Najwyższy uznał za sprzeczne z naturą zobowiązania trwałe, zarówno rozwiązanie z mocą wsteczną za zgodą obu stron - jak i wypowiedzenie z mocą wsteczną przez jedną ze stron - umowy o charakterze ciągłym (tj. niepolegającej na jednorazowym spełnieniu danego świadczenia, ale ciągłym lub periodycznym jego spełnianiu), a więc takiej umowy, która właśnie mogłaby zostać zmieniona w trakcie jej Powyższe może dotyczyć większości typów umów handlowych (w tym nienazwanych), jak najem, dzierżawa, leasing, świadczenie usług, roboty budowlane, czy też franchising. Przykład Strony zawarły na okres 10 lat umowę dzierżawy nieruchomości rolnej składającej się z działki nr 10/1. W wyniku podziału geodezyjnego w miejsce działki nr 10/1 powstała działka nr 10/2 i działka nr 10/3. Nowo powstała działka nr 10/3 została przez wydzierżawiającego wystawiona na sprzedaż. Już po zawarciu umowy sprzedaży nowo wydzielonej działki, strony umowy dzierżawy zawarły aneks do tej umowy zawierający postanowienie o wyłączeniu z gruntów dzierżawionych działki nr 10/3 z mocą wsteczną, tj. datą sprzed zawarcia umowy sprzedaży działki. Aneks do umowy dzierżawy wyłączający z mocą wsteczną spod reżimu tej umowy część wydzierżawianej nieruchomości rolnej należałoby uznać za nieważny, jako sprzeciwiający się naturze stosunku dzierżawy. Świadczeń wydzierżawiającego, polegających na udostępnieniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, nie można uznać za niebyłe. Cel mającej działać z mocą wsteczną umowy rozwiązującej nie może być osiągnięty. Biorąc pod uwagę orzecznictwo Sądu Najwyższego, należy jednak przyjąć, że w granicach swobody umów mieści się możliwość zmiany także umowy już skonsumowanej (bądź w części skonsumowanej), jeśli zgodne oświadczenie woli stron nie wypacza sensu (celu) wcześniejszego funkcjonowania danej umowy w obrocie. Zmiana taka może bowiem dotyczyć wzajemnych praw i obowiązków o charakterze zupełnie pobocznym do istoty spełnionych już przez strony świadczeń, niemniej z różnych względów ważnych dla obu stron transakcji (przykładowo, na potrzeby wykonywania innych umów będących w toku). Zmiana taka mogłaby również dotyczyć pewnych postanowień obowiązujących jeszcze przez jakiś czas od spełnienia świadczeń głównych (np. udzielone gwarancje, zachowane kaucje, itp.). W granicach swobody umów wydaje się również dopuszczalna zmiana umowy o charakterze ciągłym z mocą wsteczną, także w zakresie zmiany kształtu (wielkości, wartości) świadczeń już spełnionych, jeśli np. zmiana taka miałaby być kompensowana w dalszym okresie trwania umowy (określone korekty w zakresie wzajemnych rozliczeń stron determinowane, przykładowo, względami księgowymi lub podatkowymi). Więcej informacji znajdziesz w serwisie MOJA FIRMA
W jakim celu formułuje się aneks do umowy? Aneks do umowy to pismo niezbędne do wprowadzenia jakichkolwiek zmian w obowiązującym dokumencie. Niezależnie od tego, jakiej kwestii ma dotyczyć modyfikacja, obie strony muszą na nią przystać i potwierdzić tę zgodę podpisami. Bardzo często taki aneks jest dołączany do umowy o pracę
Gdy zmieniają się warunki umowy, w takim przypadku powinniśmy pamiętać o tym, aby także to odpowiednio potwierdzić – w tym celu konieczne jest podpisanie tak zwanego aneksu do umowy. Jakie informacje należy w nim zawrzeć? Czym jest aneks do umowy? Aneks do umowy może posłużyć do: Główne elementy aneksu do umowy: Jak samodzielnie przygotować aneks? Zawieramy liczne umowy, z czego wiele z nich rozciąga się w czasie. W związku z tym może zajść konieczność zmiany umowy w wyniku działania różnych czynników. Zmiana ta wcale nie musi oznaczać, że umowę trzeba zrywać i podpisywać ją od nowa – wystarczy przygotować aneks do umowy. Jeśli są potrzebne zmiany w umowie, w takim przypadku aneks jest najczęściej wybieraną formą potwierdzenia tych właśnie zmian. Dotyczy to zarówno umów podpisywanych osobiście, jak również stosowany w przypadku tych zawartych on-line. Przepisy wymagają, aby aneks do umowy był sporządzony dokładnie w taki sposób, w jaki określono w uprzednio zawartej umowie. Zatem umowa podpisana pisemnie musi mieć również sporządzona jako dokument pisemny. Gdy umowa była podpisana notarialnie, powinniśmy również pamiętać o tym, że konieczne jest podpisanie aneksu do umowy w sposób notarialny. Aneks do umowy może posłużyć do: • zmiany postanowienia umowy • dodania nowych postanowień • uchylenia postanowień Gdy sporządza się aneks, można więc zmienić treść umowy w dowolny sposób, który odpowiada stronom. Przykładowo, w aneksie można zwiększyć wartość kontraktu, podwyższyć wypłatę dla pracownika, zmienić warunki spłaty pożyczki albo kredytu, wydłużyć czas na najem lokalu. Także aneks może być wykorzystany do skorygowania tych błędów, które znalazły się w umowie. Do jednej umowy możemy podpisać dowolną liczbę aneksów. Nie musimy wtedy zrywać i sporządzać za każdym razem nowej umowy. Przygotowanie aneksu jest wygodniejsze i szybsze. Główne elementy aneksu do umowy: • wskazanie na umowę, której aneks dotyczy wraz z jej numerem, datą i miejscem podpisania • określenie stron umowy oraz stron aneksu • wskazanie na zmiany, które zostaną wprowadzone przez aneks Pierwsza część aneksu zawiera informacje, które dotyczą umowy, do której aneks się odnosi. Dokument powinien być również odpowiednio zatytułowany, na przykład jako „Aneks do umowy najmu” czy „Aneks do umowy o pracę”. Kolejna część aneksu to zmiany, które będą wprowadzone do umowy. Najczęściej nie przepisuje się wszystkich zapisów z oryginalnej umowy, ale wskazuje się na miejsce zapisów – konkretne punkty, paragrafy. Z aneksu musi jasno wynikać, do czego odnoszą się konkretne zmiany. W aneksie powinna znaleźć się również informacja o tym, że pozostałe postanowienia umowy nie ulegają zmianie. Aneks do umowy powinien być również podpisany przez dwie strony. Każda strona otrzymuje swój aneks. Powinien być on przechowywany wraz z pierwotną umową, do której się odnosi. Jak samodzielnie przygotować aneks? W internecie możemy znaleźć różne szablony aneksów do umowy. Są to zarówno aneksy ogólne, jak również dokumenty o konkretnym przeznaczeniu, na przykład aneks do umowy o pracę, aneks do wynajmu, aneks do pożyczki. Podsumowując, jeśli w umowie mają zmienić się konkretne postanowienia, muszą być one zawarte w aneksie. Aneks do umowy o dzieło [PDF, 0.04 MB] Umowa zlecenia [PDF, 0.04 MB] Rachunek za wykonane prace zgodnie z umowa zlecenia [PDF, 0.03 MB] Umowa [PDF, 0.04 MB] Dokumenty dotyczące konferencji naukowych: Umowa o dzieło i przeniesienie praw autoskich (za wygłoszony referat) [PDF, 0.06 MB] Roboty dodatkowe to powód częstych konfliktów między stronami umowy o roboty budowlane. Dochodzi do nich zazwyczaj z powodu nieprecyzyjnie sformułowanych klauzul w kontrakcie. Zamawiający z reguły uzurpują sobie prawo domagania się realizacji robót dodatkowych, zaś wykonawcy próbują ograniczać zakres robót lub wskazują na literalne brzmienie umowy, która tego rodzaju robót wyraźnie nie przewiduje. Kwestia robót dodatkowych nie jest regulowana przez przepisy - poza prawem zamówień publicznych - a zatem zgodnie z ogólnymi zasadami kodeksu cywilnego, absolutnym wyznacznikiem zakresu i charakteru robót winna być treść umowy. Z reguły jednak typowa wersja umowy o roboty budowlane nie zawiera szczegółowej egzemplifikacji wszystkich robót. Konieczne jest zatem, aby postanowienia umowne dotyczące robót budowlanych zostały sformułowane na tyle precyzyjnie, by nie stwarzać jakichkolwiek wątpliwości co do ich zakresu oraz trybu realizacji. Aneks do umowy Roboty dodatkowe są często mylnie określane jako roboty, które nie zostały szczegółowo wyspecyfikowane w dokumentacji umownej i przedumownej (przetargowej), są zawarte w konkretnych pozycjach oferty lub kosztorysu, mimo że nie zostały wprost nazwane, i które nie mogły zostać niedostrzeżone przez wykonawcę działającego z zachowaniem należytej staranności. Roboty te nie powinny jednak być określane jako roboty dodatkowe, gdyż nie są dodatkiem, lecz jedynie robotami niewyspecyfikowanymi szczegółowo w umowie. Roboty te zawsze wykonywane są w ramach przedmiotu umowy, bez dodatkowego wynagrodzenia. Natomiast mianem robót dodatkowych winny być określane roboty nieobjęte umową, których konieczność wykonania ujawniła się w trakcie realizacji umowy wskutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia. Ich wykonanie jest niezbędne do prawidłowej realizacji umowy oraz (lub) użytkowania przedmiotu umowy zgodnie z przeznaczeniem. Mogą być one następstwem wymogów technologicznych, terenowych, klimatycznych bądź też zmian w prawie. W praktyce spotykamy przypadki nałożenia w umowie na wykonawcę obowiązku wykonania robót dodatkowych w oparciu jedynie o pisemne polecenie zamawiającego. Jest to jednak dyskusyjne z prawnego punktu widzenia i niezwykle ryzykowne, głównie dla wykonawcy. Podstawą realizacji robót winien być aneks do umowy, precyzujący istotne postanowienia w tej części. Ustalanie wynagrodzenia Wynagrodzenie za roboty dodatkowe, w przypadku umowy przewidującej wynagrodzenie kosztorysowe, winno być określone aneksem. Istniejący kosztorys umowy, stanowiący - w oparciu o obmiar - podstawę ustalenia wysokości wynagrodzenia, nie może być brany pod uwagę, gdyż nie zawiera pozycji, które składają się na roboty dodatkowe. Niewykluczone jest jednak zamieszczenie wśród postanowień umownych formuły zobowiązującej wykonawcę do wykonania robót dodatkowych, które ewentualnie ujawnią się w trakcie realizacji umowy w ramach dotychczasowego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku umowy przewidującej wynagrodzenie ryczałtowe pomocna może okazać się treść art. 632 par. kodeksu cywilnego, dotyczącego umowy o dzieło, oddającego istotę wynagrodzenia ryczałtowego. Stanowi on, że wykonawca nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w trakcie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiarów oraz kosztów prac. W razie wprowadzenia w umowie o roboty budowlane zapisów analogicznych jak w postanowieniach regulujących umowę o dzieło, określenie w umowie obowiązku wykonania robót dodatkowych w ramach wynagrodzenia umownego pozostaje w zgodności z podstawową funkcją wynagrodzenia ryczałtowego oraz zasadniczą jego cechą, jaką jest niezmienność. Nie ma jednak prawnych przeciwwskazań, aby i w tym przypadku przewidzieć odrębne wynagrodzenie za roboty dodatkowe, podobnie nie ma zakazu nałożenia na wykonawcę obowiązku robót dodatkowych w ramach przyznanego wynagrodzenia kosztorysowego. Wymagalność robót Niezbędnym warunkiem powstania obowiązku wykonania robót dodatkowych jest ich funkcja polegająca na zapewnieniu możliwości prawidłowego wykonania umowy lub użytkowania przedmiotu umowy zgodnie z jego przeznaczeniem. Eliminacja tego zastrzeżenia sprawia, iż zamawiający mógłby polecić wykonawcy wykonanie wszelkich możliwych robót, całkowicie oderwanych od przedmiotu umowy. Jednak tak szerokie określenie uprawnień zamawiającego byłoby kolizją z podstawowymi regułami kodeksu cywilnego, jako zapis umowny godzący w zasadę swobody umów i zasadę trwałości umowy. Wprowadzony do umowy element warunkujący użytkowanie przedmiotu umowy zgodnie z jego przeznaczeniem - z jednej strony powstrzymuje zamawiającego przed próbą nakłaniania wykonawcy do wykonywania robót niezwiązanych z przedmiotem umowy, a z drugiej strony obliguje wykonawcę do wykonania robót (z uwagi na ich nieprzypadkowy charakter) - w sposób oczywisty związanych z umową. Kolejnym warunkiem realizacji robót dodatkowych winna być niemożność ich przewidzenia na etapie zawierania umowy podstawowej, co dyscyplinuje zamawiającego, redukując roboty dodatkowe do niezbędnego minimum. Od robót dodatkowych należy odróżnić: n roboty uzupełniające - są nimi roboty polegające na powtórzeniu tego samego rodzaju robót, jakie zostały przewidziane w przedmiocie umowy, których konieczność wykonania ujawniła się w trakcie realizacji umowy wskutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia. Ich wykonanie jest niezbędne do prawidłowej realizacji umowy oraz/lub użytkowania przedmiotu umowy zgodnie z celem, jaki można odczytać z umowy. W pozostałym zakresie do robót tych odnoszą się w większości uwagi sformułowane powyżej wobec robót dodatkowych, n roboty zamienne - są to roboty, które zastępują roboty przewidziane w umowie. Ponieważ w ich efekcie następuje usunięcie z zakresu umowy robót zastąpionych, zarówno zakres, jak i wszelkie inne wymogi robót zamiennych, w tym termin i wynagrodzenie zawsze wymagają aneksu. Zamówienia publiczne Należy zauważyć, iż w identyczny sposób - jak opisany wyżej - sformułowano cechy robót dodatkowych i uzupełniających w ustawie - Prawo zamówień publicznych z 19 stycznia 2004 r. Jest to jedyna regulacja prawna tej problematyki. Ustawa ta przewiduje powierzenie dotychczasowemu wykonawcy realizacji takich robót w ramach zamówienia publicznego wyłącznie po przeprowadzeniu odrębnego postępowania - z wolnej ręki lub w trybie negocjacji z jednym wykonawcą. PRZYKŁAD KLAUZULE UMOWNE - ROBOTY DODATKOWE, UZUPEŁNIAJĄCE ORAZ ZAMIENNE • Zamawiający ma prawo polecić wykonawcy wykonanie robót dodatkowych, nieprzewidzianych w umowie, a także wykonanie robót zamiennych i uzupełniających. • Robotami dodatkowymi są roboty nieobjęte umową, warunkujące prawidłowe wykonanie umowy lub użytkowanie przedmiotu umowy zgodnie z jego przeznaczeniem, których wykonanie stało się niezbędne na skutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia. Robotami zamiennymi są roboty nieprzewidziane w umowie, zastępujące roboty wymienione w umowie, których wykonanie stało się w trakcie realizacji umowy niezbędne dla jej prawidłowej realizacji lub dla użytkowania przedmiotu umowy zgodnie z przeznaczeniem. • Robotami uzupełniającymi są roboty polegające na powtórzeniu określonego rodzaju robót przewidzianych w umowie, których wykonanie stało się w trakcie realizacji umowy niezbędne dla prawidłowej jej realizacji lub dla użytkowania przedmiotu umowy zgodnie z przeznaczeniem. • Określenie robót wymienionych w pkt 1-3 następuje na podstawie pisemnego polecenia skierowanego do wykonawcy przez zamawiającego. W oparciu o powyższe polecenie strony winny zawrzeć stosowny aneks do umowy. • W przypadku gdy Strony nie uzgodnią warunków aneksu, o którym mowa w ust. 4, zamawiający będzie miał prawo powierzyć wykonanie robót dodatkowych osobie trzeciej bądź wykonać je samodzielnie, a wykonawca w niezbędnym zakresie skoordynuje z nimi roboty przez siebie realizowane. LESZEK MOKOSA główny specjalista ds. prawnohandlowych w Mostostal Warszawa PODSTAWA PRAWNA • Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny ( nr 16, poz. 93 ze zm.). • Art. 67 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych ( z 2007 r. nr 223, poz. 1655 ze zm.). 3 min. czytania. W przypadku zmiany warunków trwającej umowy, konieczne jest ich odpowiednie potwierdzenie. W tym celu należy podpisać aneks do umowy. Dziś pokrótce omówimy, co powinno się w nim znaleźć. Jeśli podpisujemy wiele umów, z pewnością natrafimy na przypadek, w którym dojdzie do zmiany warunków jednej z nich. Aneks do umowy można zmienić w szybki sposób warunki umowy o pracę. Choć faktycznie zastosowanie porozumienia stron, zwane potocznie aneksem do umowy, uchyla przysługujące pracownikowi dotychczasowe warunki zatrudnienia, nie wszystkie warunki umowy mogą być skutecznie zmienione w ten sposób. Porozumienie zmieniające zwane aneksem Porozumienie stron to tryb, który skutkuje rozwiązaniem lub zmianą warunków umowy o pracę. Może być zastosowany, jeżeli obie strony stosunku pracy wyrażają na to zgodę. Jeżeli pracownik nie zgadza się na proponowane zmiany, porozumienie nie może dojść do skutku. Porozumienie może dotyczyć każdego rodzaju umowy o pracę oraz wszelkich postanowień umownych, zaś dla swej skuteczności powinno zawierać wskazanie, które warunki ulegają bezterminową można przekształcić w zawartą na czas określony w drodze porozumienia z pracownikiem. Niedopuszczalne jest złożenie wypowiedzenia zmieniającego rodzaj umowy Porozumienie zmieniające nie wymaga konsultacji związkowej i przestrzegania przepisów chroniących pracownika przed zwolnieniem. Powinno jednak zostać zawarte na piśmie w celu uniknięcia ewentualnych sporów. Niezachowanie formy pisemnej nie będzie jednak powodować nieważności zmiany. Jeżeli bowiem strony porozumiały się co do zmiany, uważa się ją za dokonaną. Sam fakt, że pracodawca proponuje pracownikowi zmianę warunków na korzystniejsze, np. podpisuje aneks do umowy z wyższym wynagrodzeniem, nie oznacza, że pracownik nie musi wyrazić na nie zgody. Nie ma domniemania wyrażenia zgody pracownika tylko dlatego, że nowe warunki miałyby być dla pracownika korzystniejsze. Istnieje również swoboda w ustaleniu daty ustania zatrudnienia lub wejście w życie zmiany warunków umowy. Nie obowiązują tu okresy można zmienić umowę o pracę w każdym czasie, a więc również w trakcie urlopu lub zwolnienia lekarskiego pracownika lub innej jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, i każdemu pracownikowi, nawet szczególnie chronionemu np. w wieku przedemerytalnym lub kobietom w ciąży. W porozumieniu zmieniającym powinna zostać podana dokładna data rozpoczęcia obowiązywania nowych warunków umowy. Brak daty powoduje, że zmiana treści umowy następuje z datą zawarcia porozumienia zmieniającego. Od porozumienia stron nie ma odwołania. Można się uchylić od jego skutków tylko ze względu na wady oświadczenia woli. Aneks do umowy - czego pracodawca nie zmieni takim aneksem? Porozumieniem zmieniającym można zmienić rodzaj umowy, warunki płacy lub pracy bądź jednocześnie rodzaj i warunki, i to zarówno na korzyść, jak i niekorzyść pracownika, jeżeli strony nie wnoszą sprzeciwu. Porozumienie zmieniające nie może doprowadzić do pogorszenia sytuacji podwładnego w porównaniu do minimum, jakie zagwarantowane jest przez przepisy prawa umów o pracę wprowadzone aneksem nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy. Nie można również nałożyć na pracownika w drodze aneksu dodatkowych obowiązków czy sankcji, których nie przewidują powszechne przepisy prawa pracy, na przykład skrócić okresu wypowiedzenia poniżej ustawowego minimum lub nie wyłączać prawa do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Takie klauzule umowne są nieważne z mocy prawa i nie ma na to wpływu fakt, że zostały wprowadzone na podstawie porozumienia, na które obie strony wyraziły zgodę. Nie można więc przez aneks do umowy uchylić bezwzględnie obowiązujących przepisów o randze ustawowej. Często pracodawcy chcą przedłużyć aneksem drugą umowę na czas określony, by nie zawierać umowy na czas nieokreślony - zgodnie z obowiązującymi przepisami umowa na czas określony może trwać maksymalnie 33 miesiące, a czwarta umowa na czas określony zawarta między tymi samymi stronami, staje się z mocy prawa umową na czas nieokreślony. Podpisanie aneksu wydłużającego czas trwania umowy na czas określony traktuje się jako zawarcie nowej umowy na czas określony, a nie przedłużenie poprzedniej. . 460 635 761 606 347 520 219 682

jednostronny aneks do umowy