Marysieńka ♥ Powstanie styczniowe Napisano: 23:01 Powstanie styczniowe1853 – 1856 - wojna krymska, konflikt pomiędzy Rosją, a Turcją, walki o opanowanie Cieśnin Morza Czarnego, Bosfor i Dardanele; klęska Rosji, po stronie Turcji: Anglia, Francja, Królestwo SardyniOdwilż posewastopolska: okres zmian po przegranej przez Rosję w wojnie krymskiej; car Aleksander I złagodził politykę, przeprowadził reformy, uwolnił wielu więźniów, w 1861 roku zniósł poddaństwo chłopów w Rosji, złagodzono represje wobec Polaków, zniesiono stan wojenny, w wyniku amnestii umożliwiono powrót do kraju emigrantom politycznym i zesłańcom; w Warszawie została otwarta Akademia Medyko- Chirurgiczna i Towarzystwo Rolnicze (na czele hrabia Andrzej Zamoyski) Manifestacje patriotyczne od 1860 roku: początkowo były to procesje w celu uczczenia ważnych dla Polaków rocznic, z okazji rocznicy bitwy pod Olszynką manifestanci zostali pobici, niektórzy zginęli; aby uniknąć dalszych ofiar wyrażali swoje niezadowolenie, biorąc udział w mszach w intencji ojczyzny, nosząc tradycyjne stroje, ubierając się na czarnoOrganizacje w Królestwie:• Czerwoni (przygotowali powstanie, na czele czerwonych stał Komitet Centralny Narodowy, byli zwolennikami uwłaszczenia chłopów bez konieczności płacenia odszkodowania właścicielom, tworzyli siatkę konspiracyjną , co pozwoliło później zbudować państwo podziemne; jednym z przywódców był Jarosław Dąbrowski• Biali (byli zwolennikami powstania, uważali, że trzeba się do niego dobrze przygotować, powinno wybuchnąć, gdy uzyska się pomoc Anglii i Francji; byli zwolennikami uwłaszczenia chłopów i wypłaty odszkodowań dla właścicieli; stworzyli własną siatkę konspiracyjną, w której działali : ziemianie, mieszczanie i inteligencja; przywódcy: hrabia Andrzej Zamoyski i bankier Leopold Kronenberg (przedstawiciele mieszczaństwa) Przyczyny powstania styczniowego: a) pośrednie - manifestacje polityczne - zamieszki w Warszawie z powodu rozwiązania Towarzystwa Rolniczego - zaostrzenie represji, aresztowania polskich patriotów - działalność nielegalnych organizacji niepodległościowych – biali i czerwoni - powołanie Komitetu Miejskiego, później Komitetu Centralnego Narodowegoa) bezpośrednie - Wielopolski organizuje w Krakowie nadzwyczajny pobór do wojska rosyjskiego – brankę, co miało rozbić konspirację czerwonych ( 1863r.) - Zygmunt Padlewski, przywódca czerwonych, przyspiesza wybuch powstania by nie dopuścić do branki - wezwanie wszystkich Polaków do walki (chłopom obiecano bezpłatną ziemię, a szlachcie odszkodowanie za ziemię)1861 – dyktatorem Komisji Wyznań i Oświecenia Publicznego – Aleksander Wielopolski, odwołuje Rosjan z najważniejszych stanowisk w administracji i powierza je Polakom; nie należał do przeciwników działalności konspiracyjnej i niepodległościowej; prowadzi politykę całkowitej lojalności wobec cara, przeciwnik Powstania, rozwiązał Towarzystwo Rolnicze kierowane przez Białych - manifestacja na placu Zamkowym, zakończona interwencją wojsk rosyjskich 14 października 1861 – Rosja ogłasza stan wojenny i zabrania organizowania manifestacji 1862 – namiestnikiem powołanego przez cara Rządu Cywilnego zostaje Aleksander Wielopolski; przeprowadza reformy: powszechne oczynszowanie chłopów, równouprawnienie Żydów, reorganizacja oświaty, założenie Głównej Szkoły WarszawskiejBranka – nadzwyczajny pobór do wojska rosyjskiego, bezpośredni powód wybuchu powstania; rekrutów do wojska powoływano według specjalnej listy imiennej sporządzonej przez władze; do wojska wcielano: młodych ludzi ze wsi, podejrzanych o działalność spiskową – mieszczan i ziemian22 stycznia 1863 – wybuch powstania; od początku przejmuje charakter wojny partyzanckiej: walka toczona najczęściej na tyłach nieprzyjaciela przez żołnierzy - ochotników i skierowana jest zazwyczaj przeciwko okupantowi, Polacy nie mieli szans w otwartych starciach z większymi siłami wroga, lecz skutecznie niszczyli mniejsze oddziałyCzas trwania powstania: 22 stycznia 1863 – jesień 1864Dyktatorzy powstania:<< Ludwik Mierosławski <<Marian Langiewicz <<Romuald TrauguttUpadek powstania styczniowego: Aleksander II powołuje Teodora Berga na gubernatora, który skutecznie tłumi powstanie 2 marca 1864 car Aleksander II wydaje dekret o uwłaszczeniuSkutki upadku powstania styczniowego:- ogromne straty materialne, ludnościowe oraz konfiskatę majątków uczestników postania - 1660 majątków w Królestwie i 1800 na ziemiach zabranych. - likwidacja odrębności i autonomii Królestwa Polskiego; wprowadzona rusyfikacja - zmiana nazwy kraju na Przywiślański Kraj i podział na 10 guberni - likwidacja odrębnego budżetu Królestwa - likwidacja Szkoły Głównej w Warszawie - likwidacja wszystkich klasztorów w Królestwie - odebrano prawa miejskie miastom, które podczas powstania styczniowego czynnie pomagały powstańcom - przyspieszenie uwłaszczenia chłopów w Królestwie, - rozszerzenie świadomości i umocnienie polskiej tożsamości narodowej - okrutne represje wobec ludności polskiej, zesłanie na Sybir - polscy biskupi podporządkowani Kolegium Duchownemu w Petersburgu